Het eerste hoofdstuk van het boek over Emmerhout, waaraan gewerkt wordt, zal gaan over de alleroudste geschiedenis van Emmerhout, de prehistorie. Op kaarten laten we, tot op straatniveau en huisnummer nauwkeurig, zien waar prehistorische boerderijen hebben gestaan en waar bijzondere vondsten zijn gedaan.

Zo proberen we de oudste geschiedenis van ‘ons’ gebied heel dicht bij de huidige bewoners te brengen. We maken hierbij gebruik van de ervaring van oud-landmeter Anne Post uit Norg. Hij heeft de wetenschappelijke kennis van archeologe Natasja van der Mei, afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), met de modernste software omgezet tot uiterst verrassende kaarten. Wijkbewoners zullen dit in één blik herkennen.

Urnenveld aan de Laan van de Eekharst

In dit artikel neem ik u mee terug naar de Late-Bronstijd (1100-800 v.Chr.) Van deze periode zijn in 1933 een groot aantal urnen gevonden op een toen nog hooggelegen en golvend stuk heidegrond. Het lag in de zuidoosthoek van de Emmerdennen en was eigendom van de landbouwer G.H. Schepers. Tegenwoordig zou dit gebied zich aan de Laan van de Eekharst bevinden, ter plaatse van het huizenblok met de nummers 205 t/m 227. Urnenvelden zijn afgeperkte gebieden met enkele tot soms honderden urnen met crematieresten van overledenen. Elke urn werd individueel gemarkeerd door er een laag heuveltje over te leggen. Vaak werd er ook een kringgreppel omheen gegraven. Bij onderzoek naar grondsporen zijn deze vaak goed te herkennen.

Onderzoek

De archeoloog F.C. Bursch, verbonden aan het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden, stelde destijds een onderzoek in. Op veel plaatsen bleek de urn al verdwenen te zijn en werden verstoringen aangetroffen. Ze waren door ‘schatzoekers’ veroorzaakt. Toch kon de oorspronkelijke begrenzing van het tamelijk uitgebreide urnenveld nog goed worden vastgesteld. Ook kon de aanwezigheid van vele kringgreppels worden aangetoond, terwijl er ook nog 18 verschillende bijzettingen, urnen of fragmenten daarvan, werden aangetroffen. Binnen vrijwel elke kringgreppel werden verbrande beenderen gevonden, terwijl in de kringgreppels standsporen van palen werden gevonden.

Dodenhuisjes

Over de paalsporen schreef Bursch dat “deze verschijnselen erop wijzen dat we hier te doen hebben met grondsporen die de resten zijn van bouwwerken, die oorspronkelijk het uiterlijk van een met dak gedekte huizen gehad moeten hebben.” Deze bouwwerken staan tegenwoordig bekend als zogenaamde dodenhuisjes. De meeste van deze dodenhuisjes bestaan uit vier palen rond het graf. De veronderstelling is dat de palen een dakje droegen.



Wijkberichten 2022 I 2