Vroeger
Een van de eerste vindbare vermeldingen van het Zandmeer stammen al uit de 17e eeuw. Echter blijkt de benaming ‘Zandmeer’ niet geheel juist te zijn. Het van oorsprong ondiepe meertje bleek gezien de donkere bodem en aanwezigheid van leem een echt veenmeer te zijn. Het veenmeer was van origine een vennetje dat al eeuwen lang daarvoor bekend was bij boeren in de omgeving en onder andere gebruikt werd voor de watervoorziening en wasplaats voor schapen en hun herders. Zoals zichtbaar op de foto hierboven leek het toenmalige veenmeertje nog niks op het huidige ‘Zandmeer’ dat de meeste Emmerhouters zo zijn gaan waarderen.
Zandverstuiving
Het Emmerzand was in deze tijd niet tot nauwelijks bebost. Door de ligging nabij de Hondsrug en het gebruik van intensieve landbouw werd er besloten om deze onvruchtbare grond aan te planten om zo zandverstuivingen tegen te gaan. Uit een vermelding van een krantenbericht omstreeks 1824 wordt melding gemaakt van één van de eerste pogingen om een bos aan te planten op de huidige plek. Voor de aanplant van vegetatie rondom het ‘Zandmeer’ en de directe omgeving rondom het meer is naar verluidt 30 pond dennenzaad gebruikt.
(foto: Archief Gemeente Emmen)
Zandmeertje
Uit topografische kaarten van omstreeks 1910 is duidelijk te zien dat het kale Emmerzand deels plaats heeft gemaakt voor de eerste Emmerdennen. Het was echter pas omstreeks 1958 dat de het bos volgroeit was tot aan de grenzen van de huidige Emmerdennen. Na de aanleg van onder andere de wijk Emmerhout werden de Emmerdennen vrijwel geheel door woonwijken omsloten.
Vanaf 1924 deed het ‘Zandmeertje’ veelal dienst als ijsbaan in de winter, echter was deze hiervoor eigenlijk nog te klein en te ondiep. Door de inzet van een groep werklozen werd het meertje in 1928 uitgediept en verbreed. Dit heeft ertoe geleid dat deze enkele jaren later in gebruik werd genomen door de toenmalige ijsvereniging Wintervreugd. Aanvankelijk was dit gratis, maar door de toenemende drukte werd er besloten alleen leden van de ijsvereniging toe te laten. In het midden van het meertje werden gaten geboord, waaraan men de verlichting boven de ijsbaan ophing. In de tijd van de ijsvereniging was er tevens een kraampje waar men heerlijke warme chocolademelk kon krijgen onder het genot van muziek. In de zomer was het goed vertoeven bij het meertje, waar er veelal door kinderen gezwommen en kikkerdril verzameld werd.
Theehuis
Eind jaren ‘30 van de vorige eeuw werd er besloten het door bomen omringde ‘Zandmeertje’ een extra stimulans te geven voor wandelaars en bewoners van Emmen, door de komst van een theehuis waar men kon genieten van een kopje thee en de nodige versnaperingen. Dit theehuis werd dan ook in 1931 geopend. S ’winters konden de kinderen sleetje rijden in de Emmerdennen in ‘klein Zwitserland’, zoals enkele heuvels achter het toenmalige theehuis genoemd werden..png)
(foto: Archief Gemeente Emmen)
Op de bovenstaande foto ziet u deze nostalgische plek. Wellicht dat deze prachtige plek nog bekend is bij de eerste wijkbewoners van Emmerhout en bij de overige inwoners van Emmen. Kortom, een bewogen maar rijke geschiedenis.
Nu
Het fraaie ‘Zandmeer’ wordt vandaag de dag omringd door zowel naald- als loofbomen en struikgewas rondom de oevers. Het verschil tussen de vroegere situatie en de hedendaagse situatie is dan ook enorm, zoals goed zichtbaar is op bovenstaande foto’s. Het ‘Zandmeertje’ is vooral geliefd onder wandelaars en recreanten, maar vind ook gretig aftrek bij pas getrouwde stellen om hun ‘moment’ voor altijd vast te laten leggen aan de oevers van het ‘Zandmeertje’. Van 2009 tot en met 2011 is er door Wijkbelangen Emmerhout driemaal het Midzomerhoutfestival georganiseerd welke in het bos rondom deze unieke locatie plaatsvond.
Kabouterpad
In 2009 is er tevens een prachtige wandelroute geopend, genaamd het Kabouterpad. Deze wandelroute leidt u via het startpunt aan de Laan van de Bork door de mooiste plekken van de Emmerdennen, om verrassend genoeg uit te komen bij ons prachtige ‘Zandmeertje’.
Wijkberichten Emmerhout 2015 I 3
