In 1975 zou het hebben gekund dat er een bus vol stedenbouwers en architecten voor uw huis uitstapte en met notitieblokken en fotocamera’s de wijk rondgingen. Nu vraagt u zich misschien af waarom ze zo geïnteresseerd waren in onze wijk. Emmerhout was destijds uniek en een voorbeeld voor vele andere wijken in Nederland. Nu, in 2019, wordt de wijk opnieuw een voorbeeld voor Nederland.



Eerste woonerf

Emmerhout was de eerste wijk in Nederland waar het woonerf werd toegepast. Stedenbouwers Niek de Boer, André de Jong en architect Jan Sterenberg zijn de bedenkers van de oorspronkelijke opbouw van de wijk en ontwerpers van de seriematige woningen. Als kleinste eenheid in het ontwerp zagen zij niet de individuele woning, maar het hele bouwblok. De wijk werd gebouwd in de Emmerdennen, met de bedoeling om het bos terug te laten komen in de wijk. Dit is nog steeds terug te zien in de wijk, dankzij het vele groen en grote aantal bomen.

Gezien vanuit het kind

De wijk is ontworpen vanuit het gezichtsveld van het kind en de woning. Aan de groene landschapszijde van de woning ontrolt zich een stappenreeks van tuin, verbreed achterpad met (water)speelplaats, speelveld, park, Emmerdennen. In de parken waren ook de scholen ondergebracht. Ontmoetingen konden plaatsvinden rondom het erf en speelveld. Alle ingrediënten voor een gelukkige jeugd! Ook aan de andere zijde van de woning is een stappenreeks aanwezig. Deze begint bij het woonpad waarna het woonerf, de buurtontsluiting, wijkontsluiting en ontsluiting naar Emmen-centrum en de regio volgen.



Gescheiden verkeersstromen

Door deze structuur zijn er gescheiden verkeersstromen.  Er hoeft bijna geen weg overgestoken te worden (lopend of fietsend) om bij het centrum van de wijk te komen, zeker niet toen het winkelcentrum nog verdiept was. Ook in het woonerf is dit geprobeerd door vooral ruimte voor auto’s te maken aan het begin. Dieper in het hofje is meer plaats voor groen en open speel- en ontmoetingsruimte.

Cultureel erfgoed

De wijk staat op een lijst van belangrijke naoorlogse wederopbouw wijken van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Mede door de goede samenhang tussen groen, bebouwing en verharding en de kenmerkende architectuur. Maar de oorspronkelijke structuur is hedendaags wat in verval. Achterpaden en groene erfscheidingen worden minder gebruikt en kunnen wel onderhoud gebruiken. De woningen zijn destijds zorgvuldig ontworpen, maar de komende jaren moet er van alles gebeuren aan hun duurzaamheid. Zeker nu het project Emmerhout Energieneutraal gestart is. In de nieuwe Woon- en Leefbaarheidsvisie wordt het versterken van de oorspronkelijke structuur en het aanpassen van de woningen en woonomgeving aan de hedendaagse eisen meegenomen.

Verduurzamen met behoud van

Om te voorkomen dat de woningen binnen een bouwblok op verschillende manieren worden aangepakt, voert de gemeente een onderzoek uit naar hoe je de rijwoningen (plat of met kap) kunt verduurzamen, zonder dat het unieke van de structuur en architectuur van Emmerhout verloren gaat. Dit doen ze in samenwerking met het Wijkexpeditieteam, de RCE en de Provincie Drenthe. De RCE gaat de oplossingen van het onderzoek toevoegen aan een toolbox voor seriematige bouw, die ook ter beschikking staat aan andere gemeenten.

Drie ontwerpen

Drie Drentse architectenbureaus gaan een duurzame oplossing voor de woningen schetsen. Het onderzoek is 17 januari gestart met presentaties over de achtergrond van de woningen. De bureaus brachten ook een bezoek aan twee woningen (Laan van het Kinholt en Laan van de Bork) die twee bewoonsters ter beschikking stellen als voorbeeld voor het onderzoek. De bureaus presenteren eind maart hun ontwerp. Het ontwerp moet haalbaar zijn voor particulieren en kan in stappen worden opgedeeld. Ook moet het ontwerp voor het hele bouwblok hetzelfde zijn. De ontwerpen worden daarna gedeeld met alle bewoners en de woningcorporaties, zodat iedereen ze kan gebruiken. Hiermee wordt Emmerhout opnieuw een voorbeeld voor de rest van Nederland.


Wijkberichten 2019 I 2