Op 8 maart jl. was het precies 50 jaar geleden dat een groep met ongeveer 80 meisjes uit Servië in Emmen aankwam. Zij kwamen naar Emmen om te gaan werken bij kousenfabriek Danlon. De panty P was niet aan te slepen en de fabriek zat te springen om personeel. In Nederland was die niet te vinden. Ook omdat men op zoek was naar fijne vrouwenhanden en het in die tijd nog gebruikelijk was dat Nederlandse vrouwen na hun trouwen thuisbleven.

(foto: Wytse Bouma)

Gehuisvest in Emmerhout

Slavojka (Slava) Hilbrands-Djuric (nu 70) hoorde bij deze eerste groep. Later zouden er nog veel meer jonge vrouwen uit Servië volgen. In totaal zouden er zo’n 500 vrouwen naar Emmen komen. Van hen zouden uiteindelijk 175 blijven. De meisjes kwamen zonder familie naar Nederland en werden door de fabriek gehuisvest in Emmerhout. Daartoe werd een tiental spiksplinternieuwe woningen in de wijk in aanbouw gehuurd. Slavojka kwam te wonen aan de Laan van de Marel 195. Met hoeveel meisjes weet ze niet precies meer. ‘Het zullen er een 10 of twaalf geweest zijn. We lagen met drie of vier meisjes op één kamer. Van privacy hadden we toen nog niet gehoord,’ lacht ze. ‘Maar ik was er niet veel hoor. Ik was aan het werk in de fabriek of ik was bij Rieks in Weerdinge. Ik was er alleen ’s nachts.’

Verliefd – verloofd - getrouwd

Slavojka werd geboren in de buurt van Valjevo, Servië, als oudste in een gezin met twee kinderen. Nederland was voor haar niet helemaal vreemd. Ze hadeerder een aantal maanden in Heerhugowaard gewerkt. Van die eerste tijd in Emmerhout weet ze niet veel meer. De groep jonge Joegoslavische meisjes trekt ook de aandacht van de jongens in Emmerhout en omgeving. Maar ook daar heeft Slava niet veel herinneringen aan. ‘Waarschijnlijk omdat ik al heel snel verkering kreeg met Rieks. Rieks was van het eerste moment dat hij mij in de fabriek zag stapelverliefd op mij. Met hulp van een Servisch-Nederlands woordenboekje schreef hij een eerste briefje. Ik had wat meer tijd nodig, maar we kregen verkering. En nu zijn we deze maand 50 jaar getrouwd!’

Nederlands leren

Omdat ze al snel in de gaten kreeg dat ze niet in de groep Danlonmeisjes moest blijven ‘hangen’ nam ze na anderhalf jaar ontslag en ging werken bij Lufkin. ‘Mijn schoonvader is vanaf het allereerste begin met mij bezig gegaan om de Nederlandse taal te leren. Als je de taal niet kent ben je gehandicapt. Ik spreek redelijk goed Nederlands maar schrijven vind ik, ook na 50 jaar, lastig. Ik zeg van mezelf nog steeds dat ik nog analfabeet ben.’ Na een periode kwam ze te werken bij de brandweer en de gemeente, afdeling sport. In die periode werd ze ook actief bij de vakbond en in de ondernemingsraad.

Dit is mijn thuis

Rieks en Slava hebben jaren in Emmermeer en in Angelslo gewoond, waar hun twee dochters geboren werden. Nu wonen ze alweer 13 jaar aan de Laan van het Kinholt. Toen Slavojka naar Nederland kwam dacht ze dat het voor misschien twee jaar zou zijn. Nu woont ze hier bijna haar hele leven al.  Ze komen nog regelmatig in Servië, dat blijft trekken. Afgelopen zomer waren ze er ook weer zes weken. ‘Maar ik zou niet definitief terug willen. Ik voel me er thuis, maar dit is mijn huis.’


Wijkberichten 2019 I 4