Er was een tijd dat hij Meppen in Duitsland een heel eind weg vond. Tegenwoordig reist Hans van den Berg de hele wereld over. Natuurlijk om mooie dingen te zien, maar vooral op zoek naar putdeksels! Het begon in 2007 tijdens een reis naar Sibiu in Roemenië en inmiddels, zo geeft Hans ruiterlijk toe, is het een verslaving. ‘Sibiu was in dat jaar culturele hoofdstad van Europa. Ter gelegenheid hiervan werd een speciaal putdeksel ontworpen. Uiteraard maakte ik een foto van dat bijzondere putdeksel. Maar al snel ontdekte ik dat er meer speciale putdeksels waren. Ik heb inmiddels, denk ik, wel zo’n vijfhonderd verschillende op de foto gezet, van over de hele wereld.’

(foto: Hilde van der Horst-de Jong)

Koninklijk deksel

‘Terug in Nederland liet ik die foto’s aan iemand zien en die zei: ‘Maar dat hebben wij ook! Wij hebben vlinders.’ Zo kwam ik erachter dat we in Emmen putdeksels met vlinders hebben. Emmen – Vlinderstad. Had ik nog nooit gezien. Maar zo vergaat het de meeste mensen, je loopt er gewoon aan voorbij. Trouwens één uniek putdeksel in Emmen zie je niet snel want die hebben ze op een gekke plek neergelegd. Ter gelegenheid van de kroning van Willem Alexander in 2013 mocht elke gemeente een gratis putdeksel aanvragen. De bedoeling was dat deze een bijzondere plek ergens in de gemeente zou krijgen. Bijvoorbeeld voor de ingang van het gemeentehuis of midden op het Raadhuisplein. In Emmen ligt hij aan de Handelsweg op het terrein van de gemeentelijke buitendienst! Bijna niemand die dat weet. Het is een heel bijzonder putdeksel. Nederland is het enige land ter wereld met een afbeelding van haar koning.’

(foto: Wytse Bouma)

De mooiste in Japan

Eerder ging Hans op reis naar een mooie bestemming, maar nu gaat hij op reis om putdeksels te zoeken die hij nog niet eerder gezien heeft. Voor de mooiste putdeksels moet je trouwens behoorlijk ver reizen. Die vind je volgens Hans namelijk in Japan. ‘Ongeveer 30% van de putdeksels in Japan zijn in kleur. Elke stad heeft zijn eigen ontwerp, en vaak hebben wijken nog een afwijkend eigen ontwerp. Op een bepaald moment had de Japanse regering besloten om de riolering in het hele land aan te pakken. Dat ging natuurlijk heel veel geld kosten. Om ervoor te zorgen dat burgers daarin meegingen mocht elke stad een eigen putdeksel ontwerpen.’

Gemeentewapen

In Europa zijn de mooiste putdeksels in Duitsland te vinden. ‘Duitsland heeft heel veel plaatsen met het eigen stadswapen op de putdeksels. Ik ben eens in een gehucht geweest met slecht 700 inwoners maar wel met een eigen putdeksel!’ Ook in Nederland komen er steeds meer plaatsen met het gemeentewapen op het putdeksel. Het gebeurt ook steeds vaker dat er een bepaalde aanleiding is om een speciaal ontwerp te laten maken. Zo heeft Rotterdam voor de herinrichting van de Coolsingel een aantal speciale putdeksels laten ontwerpen. Exemplaren die Hans overigens nog niet met eigen ogen heeft gezien.

Met eigen ogen

Foto’s met putdeksels die hij van anderen krijgt bewaart hij wel, maar komen niet bij zijn verzameling. ‘Ik bewaar ze als geheugensteuntje, zo van: daar moet ik nog eens naar toe! Ik moet ze zelf gezien hebben.’ Maar hij realiseert zich ook: hoeveel putdeksels ik ook op de foto zet, ik zal ze nooit allemaal hebben…